Żywienie osób starszych – warsztaty z firmą Sokołów

25. października miałam przyjemność uczestniczyć w kolejnych warsztatach kulinarnych organizowanych przez firmę Sokołów. Tym razem były poświęcone diecie osób starszych. Mieliśmy także możliwość przyjechania z osobą towarzyszącą, która szczególnie byłaby zainteresowana tematyką warsztatów. Ja przyjechałam z ciocią, która mimo wieku z racji swojej kondycji i podejścia do życia, nie do końca pasuje do określenia “seniorka”. Było nawet trochę śmiechu, kiedy namawiałam ciocię na ten wyjazd. Wujek, znany z wielkiego poczucia humoru, skwitował to krótko: Amerykanie robią eksperymenty na myszach, Małgosia będzie eksperymentować na ciotce. Z ciocią i wujkiem spotkaliśmy się w Warszawie dzień przed warsztatami. To była świetna okazja do spędzenia czasu razem. Warsztaty odbyły się w urokliwym dworku w Woli Suchożebrskiej, niedaleko Siedlec.

Po przyjeździe, na początek, czekał na nas szwedzki stół zastawiony przekąskami przygotowanymi z produktów Sokołowa. Do tego kawa, herbata, napoje i dobre wino. Czyli jak zawsze ? Na początek Agnieszka Piskała, która jest dietetykiem i specjalistą ds. żywienia, opowiedziała nam o podstawowych zasadach, jakie powinny towarzyszyć seniorowi. Wiele z tych zasad przydaje się nie tylko seniorom, ale i osobom młodym.  

Czy wiecie, że…

Podstawowe problemy żywieniowe to:

• Niedożywienie białkowo-kaloryczne u ok. 50% pacjentów

• Nadwaga i otyłość u ok. 50% pacjentów po 60 roku życia

• Niedokrwistość (Fe, B12, folacyna)

• Nadciśnienie

• Osteoporoza

• Zaparcia (błonnik)

• Biegunki (produkty łatwostrawne, bezmleczne)

• Miażdżyca

• Cukrzyca (błonnik, ograniczyć cukier, tłuszcze nasycone).

Inne czynniki

Psychologiczne

• Osamotnienie, depresja, demencja, nie przywiązywanie wagi do żywienia

Socjalne

• Nie wychodzenie z domu, trudności z zakupami i przygotowywaniem potraw, złe nawyki i

zwyczaje żywieniowe

Ekonomiczne

• Brak środków finansowych

Inne

• Nadużywanie leków wpływających na wchłanianie i metabolizm składników odżywczych

(moczopędnie, przeczyszczające, zobojętniające, antybiotyki)

Palenie tytoniu i picie alkoholu

Zapotrzebowanie na składniki pokarmowe ogólnie

• Obniżone zapotrzebowanie energetyczne

• Zapotrzebowanie na białko: 1g/kg m.c.; 50% białka zwierzęcego

• Zapotrzebowanie na węglowodany: 55-60 % energii, głównie węglowodany złożone

• Błonnik 25-30 g/dobę

• Poniżej 10% energii z cukrów prostych i alkoholi

• Wzrost zapotrzebowania na witaminę D3

• Względny wzrost zapotrzebowania na witaminy: B2,B6, B12, kw. foliowy oraz na witaminy przeciwutleniające: C, E, A,

beta karoten

• Względny wzrost zapotrzebowania na Ca, Zn

• Spadek zapotrzebowania na Fe (kobiety)

• Ograniczyć do 6 g soli dziennie

• Wzrost zapotrzebowania na płyny

W żywieniu ludzi starszych należy uwzględniać

• Produkty o wysokiej gęstości odżywczej

• Dobór produktów wysokiej jakości, miękkich lub rozdrobnionych

• Dobór produktów i technologii łatwostrawnych

• Częste (4-5) posiłki o mniejszej objętości, wyraźnym smaku, zapachu i barwie

• Spożywanie dużej ilości chudego mleka i jego przetworów

• Stosowanie dużej ilości warzyw i owoców (codziennie)

• Ograniczenie ilości słodyczy, tłuszczu zwierzęcego i pełnotłustych przetworów mlecznych (1,5-2,0 tł)

• Odpowiednie spożycie tłuszczów roślinnych (margaryna miękkie, oleje roślinne) i ryb

W żywieniu osoby starszej należy maksymalne urozmaicić dietę

Ważne jest także:

Pełnowartościowe odżywianie:

Produkty zbożowe – kilka razy dziennie.

Przede wszystkim produkty pełnoziarniste. Ziemniaki najlepiej gotowane w mundurkach.

Warzywa i owoce – 5 porcji dziennie

• 5 porcji warzyw i owoców

• najlepiej świeżych lub lekko blanszowanych

• do każdego głównego posiłku

Codziennie mleko, produkty mleczne, sery

• Raz w tygodniu ryby

• Mięso, wędliny codziennie

• Jaja z umiarem (3-4 tygodniowo)

Mało tłuszczu i tłustych produktów

• Należy używać tłuszczów pochodzenia roślinnego:

1.Olej rzepakowy, lniany

(spożywanie na surowo)

2.Olej rzepakowy do smażenia

3.Oliwa z oliwek

Słodzenie, solenie, przyprawianie

• Cukier i sól z umiarem

Dużo płynów

• Należy pić ok.1,5 litra płynów każdego dnia (woda, woda mineralna, herbaty ziołowe i owocowe)

• Napoje alkoholowe powinny być spożywane w niewielkich ilościach.

Mężczyźni np. mogą spożywać 0,5 litra piwa lub 0,25 litra wina lub 0,06 litra wódki dziennie

Kobiety połowę tej ilości.

Gotujmy smacznie i z pomysłem

Należy gotować przy jak najniższych temperaturach, gdy tylko to możliwe krótko, z niewielką ilością wody oraz tłuszczu.

Jedzmy powoli, delektujmy się posiłkami

• Świadome jedzenie pozwala na prawidłowe jedzenie.Człowiek je także oczami.

• Nie spieszmy się przy jedzeniu.

Seniorzy to osoby, które w większości regularnie przyjmują leki. Nie każdy jednak wie w jaki sposób je zażywać i z jakimi pokarmami nie powinno się ich łączyć. Oto kilka zasad:

Główne zasady zażywania leków

• Najlepiej 2 godziny przed lub po posiłku

• Na czczo tj. co najmniej 8 godzin przerwy lub godzinę przed śniadaniem

• „Przed jedzeniem” tj. 20 minut przed rozpoczęciem posiłku

• Leków nie wolno popijać:

Interakcje leków z żywnością

• Preparatów z żelazem nie można łączyć z herbatą

• Antybiotyków nie łączymy z mlekiem i przetworami mlecznymi

• Tabletki na ból głowy nie popijamy kawą

Sok grejpfrutowy zwiększa stężenie aktywnych substancji we krwi o 15%

• Nabiał zakazany w leczeniu antybiotykami, tetracyklinami i lekami na osteoporozę

• Produkty pełnoziarniste NIE z trójpierścieniowymi lekami na depresję i z naparstnicą (na arytmię i

niewydolność serca)

• Tłuste mięso NIE z teofiliną (zwiększa zaburzenia pracy serca i obniża ciśnienie)

• Zielone warzywa NIE z lekami przeciwzakrzepowymi

Na stronie internetowej >Smaki dobrego życia< eksperci Akademii Smaku Sokołów poprzez porady i przepisy edukują w jaki sposób seniorzy mogą sobie radzić z problemami żywieniowymi.

Przy okazji, każdy kto chciał, mógł w tym czasie porozmawiać z Agnieszką Piskałą i skorzystać z badania składu ciała. Tak, ja też z tego skorzystałam. Rewelacyjnie nie było, ale i tak lepiej, niż się spodziewałam. Moja ciocia Basia wypadła z kolei rewelacyjnie! Byłam z niej dumna ?
Po części teoretycznej ruszyliśmy do kuchni, gdzie wspólnie z Dominikiem Moskalenko, szefem kuchni Sokołowa, przygotowaliśmy pyszne dania.

Co dobrego przygotowywaliśmy w kuchni?

To wszystko było przepyszne!

Dodatkową atrakcją był pokaz parzenia herbat Basilur. Dowiedzieliśmy się m.in. jak ważny jest sposób parzenia – na przykład herbatę zieloną z dodatkami smakowymi należy parzyć w temperaturze poniżej 70°C. Ciekawym, a mało znanym sposobem, jest również parzenie herbaty „na zimno”, metodą cold brew, które – dla uzyskania najlepszego efektu – powinno trwać minimum 2 godziny.

To był fantastycznie spędzony dzień. Do Warszawy wracaliśmy pozytywnie zmęczeni i naładowani wiedzą. Dla mnie, oprócz okazji do spotkania ze znajomymi blogerami, dodatkową atrakcją była okazja do spotkania z ciocią, która mieszka dość daleko ode mnie i widujemy się rzadko. Mam nadzieję, że dobrze się bawiła i da się namówić jeszcze kiedyś na podobny wspólny wyjazd ?

Firmie Sokołów dziękuję za zaproszenie, a Agnieszce Sałkowskiej za (jak zawsze) perfekcyjne przygotowanie imprezy ?

*informacje dotyczące żywienia osób starszych pochodzą z materiałów otrzymanych od Agnieszki Piskały, za co bardzo dziękuję.